Veerkracht bos versterken
Deze methode is toepasbaar in alle bossen. De inspanning en kosten zijn hoger afhankelijk van hoe ver het bos afstaat van gemengd structuurrijk donker bos.
Amerikaanse vogelkers kan alleen een probleem vormen wanneer de soort de gelegenheid heeft zich succesvol te vestigen en op te groeien. Hiertoe heeft vogelkers meer licht nodig dan de meeste inheemse boom- en struiksoorten (zie lichtbehoefte in soortbeschrijving Amerikaanse vogelkers). Een langetermijnstrategie om de dominantie van vogelkers structureel te doorbreken, is het bos veerkrachtig te maken tegen Amerikaanse vogelkers. Dat wil zeggen: een zodanige bosstructuur en soortensamenstelling te ontwikkelen, dat vogelkers geen of nauwelijks kans krijgt zich te vestigen of te gaan domineren.
Sleutelfactor hierbij is het verminderen van de lichttoevoer naar de ondergroei (verdonkeren) en het stimuleren van een krachtige gemengde boom- en struiklaag die met vogelkers kan concurreren. Belangrijkste maatregelen hierbij zijn de aanplant van opvolgersoorten - die zich bij minder licht dan voor vogelkers optimaal is kunnen verjongen zodat zij zich eerder vestigen dan de vogelkers - , aanplant van snelgroeiende pionierboomsoorten – die bij veel licht sneller dan vogelkers naar het kronendak doorgroeien - en aanplanten onder Amerikaanse vogelkers, zodat deze nieuw geplante soorten de volgende bosgeneratie gaan vormen. In de overgangsperiode kan de vogelkers populatie verkleind worden door voortdurende selectie van gewenste boom- en struiksoorten in het bosbeheer en het versterken van de bosstructuur (Zie methode vogelkers uitfaseren).
Effectiviteit
Versterken van de veerkracht van het bos ten aanzien van Amerikaanse vogelkers is gericht op het op termijn definitief terugdringen van aanwezige vogelkers en het voorkomen van nieuwe vestigingen.
Eliminatie van vogelkers is hier geen doel. Doel is het bos zodanig in te richten dat concurrentie de vogelkers geen kans geeft dominant te worden en plaatselijke vestigingen op termijn ongedaan te maken. Het resultaat is wel dat de vogelkers vrijwel volledig uit het bos zal verdwijnen.
Kosten
In beheerde bossen zowel als in onbeheerde bossen worden de kosten verhoogd door de noodzakelijke aanplant. De kosten van de aanplant hangen voornamelijk af van de boomsoorten menging in de uitgangssituatie en de vraag of er van de aangeplante boomsoorten kwaliteitshout verwacht wordt (dan zijn de aan te planten groepen groter). Deze eenmalige aanplantkosten zullen meestal ergens tussen € 500 en € 5000 per ha liggen.
Een hoge wildstand verhoogt de kosten van deze strategie sterk omdat dan van een succesvolle verjonging van loofboomsoorten, anders dan vogelkers, geen sprake kan zijn zonder grote investeringen in wildkerende voorzieningen.
Voor- en nadelen
Voordelen
- Definitieve oplossing voor het ‘vogelkers-probleem’.
- Goedkoper dan de gangbare bestrijding.
- Geen vervolgkosten en -zorg.
Nadelen/risico's
- Het proces duurt een boomgeneratie.
- Vertrouwen in deze methode vraagt om voldoende bosecologische kennis.
Samenvatting
Methode | Gericht op | Effectiviteit |
---|---|---|
Versterken veerkracht bos t.a.v. Amerikaanse vogelkers | Beheersing/bestrijden | Gericht op het verkleinen van de populatie en op langer termijn plaatselijk elimineren. Vrijwel volledige plaatselijke eliminatie kan bereikt worden. Nieuwe vestigingen doen zich alleen nog voor na verstoringen (sterfte/storm/kap) maar de invasieve boomsoort wordt niet meer dominant. |
Meer informatie
- Amerikaanse vogelkers: bestrijden of beheren? Vakblad Natuur Bos Landschap, maart 2005 [pdf]
- Amerikaanse vogelkers, van Bospest tot Bosboom. KNNV Uitgeverij, Zeist. Januari 2013 [pdf]
- Present and future population dynamics of Prunus serotina in forests in its introduced range. Universiteit Gent, 2009 [pdf]
- Omgaan met Amerikaanse vogelkers binnen natuurvolgend bosbeheer. Vakblad Natuur Bos Landschap, oktober 2018 [pdf]
- Beslisboom Amerikaanse vogelkers. Unie van Bosgroepen, Ede. 2019 [pdf]