Lezingen en workshops

Sabine van Rooij presenteerde tijdens de bijeenkomst van de werkgroep Gebiedsgerichte Samenwerking van het Deltaplan Biodiversiteitsherstel het concept “bijenlandschap”, en diverse informatie-tools die beschikbaar zijn om dit landschap vorm te geven. Bestuivers hebben behoefte aan een geschikt landschap, niet een geschikte plek. Om bestuivers duurzaam te helpen, is het daarom zinvol om te werken met een landschappelijke benadering. Sabine liet zien uit welke ecologische bouwstenen zo’n landschap moet bestaan, maar ook welke sociale partners nodig zijn om zo’n landschap tot stand te brengen. Ook presenteerde ze het portal “Hulp voor Bestuivers”, met daarop onder andere een Routekaart voor het tot stand brengen en uitbouwen van een Bijenlandschap. Deze routekaart bestaat uit vier schaakborden: sociaal netwerk, inspiratie en leren, ecologisch netwerk, en kosten en meerwaarde. Ieder schaakbord is ingedeeld in vier fasen: voorbereiding; netwerkvorming; planvorming; en uitvoering.

Een PDF van de presentatie is hier te downloaden.

Op 13 april 2021 organiseerde de Nederlandse Bijenhoudersvereniging (NBV) een webinar over het thema gewasbestuiving. Tijdens deze webinar kwamen drie sprekers aan het woord, die het onderwerp van verschillende kanten belichtten. De webinar werd voorgezeten door Roeland Zegers (Commissie Bestuiving van de NBV en eigenaar ‘De Bijen Bestuivingstechniek’). In totaal trok de webinar ruim 600 bezoekers.

Dirk van Hees (fruitteler en teeltadviseur bij Fruitconsult) leidde het onderwepr in door het publiek een kijkje te bieden in de activiteiten van een modern teeltbedrijf, en gaf een toelichting op de biologische principes achter bestuiving. Wat gebeurt er precies op en in de bloem als deze wordt bestoven, en wat is bijvoorbeeld het belang van kruisbestuiving voor een goede zaadzetting en goede vruchtkwaliteit.

Vervolgens ging Arjen de Groot (Wageningen Environmental Research) verder in op de rol die verschillende soorten bestuivers spelen in de bestuiving van gewassen. Hij vertelde over de rol die, naast honingbijen, ook de wilde hommels, solitaire bijen en zweefvliegen hierin speelde, en liet met diverse voorbeelden zien hoe verschillende bestuivende soorten elkaars rol kunnen aanvullen. Zijn eindconclusie: diversiteit van bestuivers verhoogt de opbrengst en biedt zekerheid bij wisselende (weers)omstandigheden.

Tot slot nam Mario Coremans (Imkerij Coremans) het publiek mee in zijn activiteiten als bestuivingsimker. Mario vertelde over zijn eigen drijfveren, de keuzes die hij op basis daarvan maakt in de uitoefening van zijn vak als leverancier van bestuivingsdiensten, en praktische ervaringen die hij in de afgelopen jaren daarbij heeft opgedaan.

De presentaties van Dirk en Arjen zijn integraal terug te kijken via de site van de NBV.

Hoe organiseer je een effectief beleid, gebaseerd op wetenschap, dat in staat is bestuivende insecten duurzaam te beschermen? Op World Bee Day, 20 mei 2020, organiseerde Promote Pollinators een webinar over dit thema, ter vervanging van een event dat gepland stond tijdens de vergadering van de SBSTTA in Montreal (een adviesorgaan van de internationale Convention on Biological Diversity).

Naast bijdragen over het Ierse “All Ireland Pollinator Plan” en de EU Pollinator Stategy, legde Koos Biesmeijer (Naturalis Biodiversity Center) uit hoe in Nederland regionale samenwerkingen worden opgezet voor het herstel van biodiversiteit, en liet Arjen de Groot (Wageningen Environmental Research) zien wat we kunnen leren van bestaande initiatieven voor bestuivers: wat maakt een initiatief tot een succes voor bijen en mensen? Lorna Cole vertelde over de meerwaarde voor bijen van maatregelen uit het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid in verschillende EU landen, op basis van een recent verschenen studie die mede mogelijk werd gemaakt door de Kennisimpuls Bestuivers.

De webinar trok bijna 350 deelnemers uit alle delen van de wereld, waaronder beleidsmakers, wetenschappers, NGO’s en studenten.

Download de serie presentaties als pdf, of kijk de volledige webinar terug via de website van Promote Pollinators.

Op vrijdag 29 juni 2018 was Kennisimpuls Bestuivers te gast bij Waterschap Rivierenland te Tiel, waar zij voor de Unie van Waterschappen een informatiebijeenkomst verzorgden m.b.t. de Nationale Bijenstrategie. Rien Klippel van de Unie van Waterschappen leidde de dag in en een toelichting op de Nationale Bijenstrategie werd verzorgd door Wieke Tas van ministerie LNV. Op het eind gaf Flower Power dijkgraaf Peter Glas van waterschap De Dommel een inspirerend betoog. De tussenliggende presentaties werden verzorgd vanuit EIS Kenniscentrum Insecten en Wageningen Environmental Research en zijn gegeven door Theo Zeegers, Fabrice Ottburg, Joop Spijker en Sabine van Rooij.

Op 20 september 2018 vond de eerste ‘Praktijkdag’ plaats in het kader van de Nationale Bijenstrategie. Een jaarlijks terugkerende bijeenkomst met als doel om de ondertekenaars van de strategie elkaar en andere geïnteresseerden te laten inspireren, en nieuwe ondertekenaars een podium te bieden.

Deze eerste editie werd gehouden in de Betuwe, onder de noemer “De Betuwe fruitig onderweg naar een bijvriendelijk 2030". Voorafgaand aan het plenaire middagprogramma op het Betuws Wijndomein, konden de aanwezigen gedurende de ochtend deelnemen aan zes verschillende excursies verspreid over de Betuwe, waarin de mogelijkheden voor bijen op een specifiek terreintype werden verkend. Diverse experts betrokken bij de Kennisimpuls Bestuivers verzorgden een excursie. Arjen de Groot (WUR) liet zien welke kansen er liggen op een fruitteeltbedrijf, Menno Reemer (EIS) liet mensen kennismaken met de diversiteit aan bijen in de uiterwaarden bij Maurik, Fabrice Ottburg (WUR) verkende de mogelijkheden op het Lingezegenpark te Elst, en Koos Biesmeijer (Naturalis) liet met wijnmaker Diederik Beker zien hoe de bloemenrijkdom op een druiventeeltbedrijf niet alleen de bijen maar ook de wijnplanten gelukkig maakt.

Tijdens de veertiende editie van de Conference of the Parties van de UN Conference on Biodiversity (CBD CoP14) in Sharm-El-Sheikh (Egypte) in november 2018, hebben drie nieuwe leden zich aangesloten bij de Coalition of the Willing on Pollinators. Het betreft naast Noorwegen en Estland ook de Europese commissie, uit naam van de Europese Unie. Tijdens de ondertekeningsbijeenkomst verzorgde Koos Biesmeijer (Naturalis) een inleiding over het belang van de Coalition of the Willing en de implementatie van het recente IPBES-rapport over het belang en behoud van bestuivers.
In het kader van de ondertekening vond tijdens CBD CoP14 tevens een workshop plaats waarin leden de van de coalitie en andere geinteresseerden hun ervaringen uitwisselden met activiteiten en actieplannen ter behoud van bestuivers. Ook hier was Koos Biesmeijer een van de sprekers. Onder de noemer “Science and data to underpin a pollinator strategy” liet hij zien hoe we in Nederland zijn gekomen tot een Nationale Bijenstrategie en welke rol data en kennis spelen bij het implementeren van deze strategie.

De aanwezigheid van Koos tijdens deze meeting werd mede mogelijk gemaakt via de Kennisimpuls Bestuivers.

Verslag van de workshop van de Coalition of the Willing op 18 november, inclusief een samenvatting en links naar alle slides van de verschillende presentaties.

Haarlemmermeer is een gemeente waar, door wegen, gebouwen en vliegveld, de natuurlijke omgeving minder in het oog springt. Het Platform Groen Haarlemmermeer, geïnitieerd door NMCX Centrum voor Duurzaamheid, streeft naar behoud van dit groen en vermeerdering van groene oases in tuinen, parken, recreatiegebieden en langs akkerranden. Iedereen kan dus meewerken aan vergroting van de biodiversiteit van onze polder, gewoon door er meer oog voor te krijgen en daarna iets te doen.

Vanaf 2019 bundelt het platform haar krachten via de nieuwe campagne “Meer biodiversiteit, help jij een handje?”. Op 28 januari 2019 kwamen te Hoofdorp een flink aantal deelnemende organisaties en particulieren bijeen om inspiratie op te doen en samen nieuwe plannen te smeden. Vanuit de Kennisimpuls Bestuivers verzorgde Arjen de Groot (WUR) een inleidende presentatie, waarin hij liet zien dat het niet altijd moeilijk hoeft te zijn om je eigen omgeving meer geschikt te maken voor bijen en andere biodiversiteit, en dat je vaak op simpele wijze knelpunten kunt voorkomen. Vervolgens gingen de aanwezigen in groepjes uiteen om nieuwe links te leggen en ideeën voor concrete activiteiten te verzamelen en aan elkaar te presenteren.

Met de Groene KennisCarrousel trekt het Kenniscentrum Natuur en Leefomgeving (KCNL) in 2019 langs vijf MBO-colleges, verspreid over het land, met als doel kennis uit te wisselen tussen werkveld, docenten en studenten, over uiteenlopende onderwerpen.

De aftrap vond plaats op 27 februari 2019, met het thema “Bijen en Biodiversiteit”. Verschillende experts deelden hun kennis met zo’n 130 aanwezigen, waaronder naast studenten en docenten van MBO en HBO ook vertegenwoordigers vanuit het bedrijfsleven en andere belangstellenden. Het programma bestond uit een aantal plenaire lezingen, gevolgd door een carroussel van workshops in drie rondes.

Vanuit de Kennisimpuls Bestuivers verzorgde Arjen de Groot (WUR) een inleidende lezing met een aantal algemene tips en trucs voor het behouden en bevorderen van een diverse mix van bestuivers. In een verdiepende workshop liet Fabrice Ottburg (WUR) een aantal praktijkvoorbeelden uit de Helpdesk de revue passeren, en besprak samen met de deelnemers welke kansen en knelpunten hier aan de orde waren en welke maatregelen het meest zinvol zouden kunnen zijn.

Een volledig overzicht, inclusief downloads, van alle presentaties en workshops gedurende deze bijeenkomst vindt u hier.

Foto’s: Fabrice Ottburg en Arjen de Groot.