Wilgacacia

Wilgacacia is een groenblijvende struik of kleine boom. De soort komt van nature voor in het westelijk deel van Australië en is in Europa geïntroduceerd als sierplant. De plant vormt dichte opstanden waardoor inheemse plantensoorten worden verdrongen. Wilgacacia komt in Nederland niet voor en de kans op vestiging is klein vanwege te lage temperaturen in de winter.

Hoe herken ik Wilgacacia? 

Wilgacacia (Acacia saligna) is een groenblijvende struik of kleine boom die tot zes meter hoog kan worden. De meerstammige, dichte struiken zijn meestal breder dan de plant hoog is. De bast is glad en grijs tot roodbruin op de jongere takken en wordt met de jaren donkerder grijs. De bladeren zijn donkergroen tot blauwgroen, lancetvormig (8-25 cm lang) met opvallende hoofdnerven. In Europa bloeit de plant in de periode van maart tot en met mei. De bloeiwijze is trosvormig en de bloemhoofdjes zijn bolvormig en heldergeel van kleur. De peulen zijn smal (8-12 cm lang) met een golvend oppervlak. De zaden zijn donkerbruin tot zwart en glanzend. De plant produceert veel zaden die tientallen jaren kiemkrachtig kunnen blijven.

Wilgacacia lijkt op andere acacia-soorten. Kijk hier voor de look-a-likes.

Herkomst – Waar komt Wilgacacia vandaan? 

De Wilgacacia is een snelgroeiende, droogteresistente boom uit west-Australië die in vele landen is aangeplant, met name in droge gebieden. De soort is aangeplant voor o.a. herbebossing en het tegengaan van verstuiving in duingebieden, maar ook als sier- en straatboom, als voedergewas of voor brandhout. De snelle groei en de grote hoeveelheden zaden maakt dat deze soort zich snel kan verspreiden.

Verspreiding – Waar komt Wilgacacia voor? 

In Europa komt de plant vooral voor in kustgebieden (duinen), heidegebieden, langs oevers en in zoute moerassen en heeft een voorkeur voor nutriëntarme en kalkrijke zandgronden. Wilgacacia heeft zich gevestigd in Cyprus, Frankrijk, Griekenland, Italië, Kroatië, Malta, Portugal en Spanje. De verwachting is dat plant zich ook kan vestigen in Slovenië. In diverse streken, zoals in Spanje en Portugal, gedraagt Wilgacacia zich invasief in ecologisch kwetsbare gebieden. In Nederland komt de soort nog niet voor. De huidige Nederlandse klimaatomstandigheden zijn ongeschikt voor Wilgacacia om zich te vestigen in de natuur.

Risico’s - Wat zijn de problemen? 

Wilgacacia is een snelle groeier die dichte begroeiingen kan vormen waardoor andere plantensoorten worden verdrongen. De plant produceert veel zaden die lang (tientallen jaren) kiemkrachtig blijven en bestand zijn tegen hitte. Kieming van de zaden wordt gestimuleerd door hitte en/of rook. Na een natuurbrand loopt de plant weer uit en kiemen de zaden. Hierdoor heeft de plant een concurrentievoordeel ten opzichte van veel inheemse soorten. Wilgacacia kan zich ook vegetatief vermeerderen door worteluitlopers waardoor rond een boom een dichte begroeiing kan ontstaan.

Preventie - Hoe voorkom je verdere verspreiding?

Preventie is de meest kosteneffectieve aanpak van invasieve exoten. Dat wil zeggen dat zoveel mogelijk moet worden voorkomen dat planten zich kunnen vestigen. Om nieuwe (onbedoelde) introducties te voorkomen worden particulieren opgeroepen om geen planten of zaden uit het buitenland mee naar huis te nemen. Belangrijk is ook het controleren van geïmporteerde goederen op het meeliften van zaden en/of delen van de plant.

Hoewel Wilgacacia in Nederland nog niet voorkomt, is het belangrijk om waakzaam te zijn en te voorkomen dat de soort zich hier vestigt en verder verspreid. In dat kader is het belangrijk waarnemingen door te geven. Wilgacacia gezien? Geef je waarneming dan door via de NOVA-app of Waarneming.nl.

Beheersing en bestrijding – Welke methoden zijn er?

Bestrijding van Wilgacacia is moeilijk omdat de soort een grote zaadbank produceert die jarenlang kiemkrachtig kan blijven. Een enkel zaadje dat in de grond achterblijft kan het hele gebied opnieuw besmetten. In gebieden waar Wilgacacia zich invasief gedraagt wordt deze bestreden door zaailingen volledig te verwijderen en door stronken van afgezaagde struiken en bomen in te smeren met een onkruidbestrijdingsmiddel. Soms wordt een heel gebied afgebrand om de kieming van de zaadbank te stimuleren waarna het proces moet worden herhaald totdat de gehele zaadbank is uitgeput.

Wet & Regelgeving - Welke regels en protocollen zijn van toepassing?

Wilgacacia (Acacia saligna) staat op de Unie-lijst van zorgwekkende invasieve uitheemse soorten. Dat betekent dat er een Europees verbod van kracht is op bezit, handel, kweek, transport en import van de soort. Daarnaast geldt voor lidstaten de plicht om in de natuur aanwezige populaties op te sporen en te verwijderen. En als dat niet lukt, om de populatie zodanig te beheren dat verspreiding en schade zoveel mogelijk wordt voorkomen.

Wanneer Wilgacacia in een (botanische) tuin staat, mag hij blijven staan, maar de plant mag zich niet vermeerderen en verspreiden naar de omgeving.

Waar vind ik meer informatie?

Meer publicaties over Wilgacacia

Leadfoto: Alvesgaspar, Wikimedia Commons, 2015

Gepubliceerd 17 april 2024